Informacje dla mistrza szkolącego - Cech Rzemiosł Motoryzacyjnych w Warszawie

Poradnik kandydata/ucznia

Informacje dla kandydata/ucznia zawodu. Kliknij, aby otworzyć plik .pdf

Poradnik Mistrza

Informacje dla mistrza szkolącego. Kliknij, aby otworzyć plik .pdf

KSZTAŁCENIE DUALNE INFORMACJE DLA PRACODAWCY- Mistrza szkolącego

CECH I JEGO ROLA W PROCESIE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO W RZEMIOŚLE

Cechy to organizacje społeczno-zawodowe i gospodarcze, zrzeszające rzemieślników z regionu albo branży. W sferze edukacji Cechy są głównym źródłem informacji na temat firm szkolących, zasad realizacji praktycznej nauki zawodu w rzemiośle oraz wymagań formalnych, które musi spełnić uczeń i pracodawca. Cech pośredniczy i prowadzi nadzór w zawarciu umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego i wspiera uczestników tego procesu w trakcie całego cyklu kształcenia. Do głównych zadań Cechu w tym obszarze należy: współpraca z instytucjami rynku pracy oraz dyrektorami i radami pedagogicznymi szkół branżowych, prowadzenie wykazu pracodawców – rzemieślników zatrudniających młodocianych pracowników, nadzór nad przygotowaniem zawodowym młodocianych pracowników i wspieranie procesu nauki podczas całego okresu, udzielanie informacji na temat wolnych miejsc, w których może się odbywać przygotowanie zawodowe u pracodawcy w rzemiośle oraz pomocy młodocianemu, który z uzasadnionych przyczyn chce zmienić miejsce przygotowania zawodowego, promocja nauki zawodu, pomoc w kompletowaniu dokumentów do egzaminu czeladniczego, mistrzowskiego, sprawdzającego, wnioskowanie w imieniu przedsiębiorcy o refundację wynagrodzeń pracowników młodocianych.

Zawody motoryzacyjne, w których prowadzona jest nauka zawodu w rzemiośle

Nauka zawodu może odbywać się w systemie szkolnym i pozaszkolnym w zawodach obejmujących klasyfikację zawodów szkolnictwa branżowego oraz klasyfikację rynku pracy. W zawodach szkolnych teoretyczne przygotowanie do zawodu odbywa się w szkole branżowej I stopnia, natomiast w systemie pozaszkolnym dokształcanie teoretyczne odbywa się na kursach lub realizowane jest przez pracodawcę we własnym zakresie.

Wykaz zawodów, w których możliwa jest nauka i potwierdzenie kwalifikacji zawodowych w rzemiośle motoryzacyjnym:

blacharz samochodowy, elektromechanik pojazdów samochodowych, lakiernik samochodowy, mechanik pojazdów samochodowych, mechanik motocyklowy,.

Nauka zawodu kończy się egzaminem czeladniczym. Potwierdzeniem nabytej wiedzy i umiejętności jest egzamin czeladniczy. Egzaminy czeladnicze przeprowadzają komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych. Egzamin składa się z dwóch etapów: praktycznego i teoretycznego. Osoba, która zdała egzamin otrzymuje świadectwo czeladnicze. Potwierdza ono posiadanie kwalifikacji zawodowych i daje prawo do wykonywania zawodu w kraju i zagranicą. Dodatkowo do świadectwa czeladniczego dołączony jest Suplement Europass, który zawiera szczegółowy opis umiejętności i kompetencji przypisanych do zawodu.

Zasady nauki zawodu

Nauka zawodu w rzemiośle realizowana jest w systemie dualnym – składa się z dwóch integralnych części: praktycznej, realizowanej w procesie pracy w firmie rzemieślniczej oraz dokształcania teoretycznego, które może być realizowane w branżowej szkole pierwszego stopnia lub na kursie dokształcającym. Nauka zawodu odbywa się na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, która zawierana jest za pośrednictwem cechu, w którym zrzesza się rzemieślnik.

Nauka trwa 36 miesięcy i może ją rozpocząć osoba, która ukończyła szkołę podstawową, jest w wieku pomiędzy 15 a 18 rokiem życia oraz posiada zaświadczenie od lekarza medycyny pracy stwierdzające, że praca w wybranym zawodzie nie zagraża jej zdrowiu (osoby niemające 15 lat mogą być zatrudnione dodatkowo po uzyskaniu pozytywnej opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej).

W okresie nauki młodociany pracownik podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu i otrzymuje od rzemieślnika wynagrodzenie, którego stawki obliczane są w stosunku do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej i wynoszą: pierwszy rok nauki nie mniej niż 5%, drugi rok nauki nie mniej niż 6%, trzeci rok nauki nie mniej niż 7%. Faktyczna wysokość wynagrodzenia ustalana jest w momencie podpisywania umowy i może być wyższa, niż stawki minimalne.

Z osobami, które nie ukończyły szkoły podstawowej, wyjątkowo dopuszczalne jest zawarcie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, ale wyłącznie w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy, którego zakończeniem jest egzamin sprawdzający.

Rozwiązanie za wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego dopuszczalne jest tylko w razie:
1. niewypełniania przez młodocianego obowiązków wynikających z umowy o pracę lub obowiązku dokształcania się, pomimo stosowania wobec niego środków wychowawczych;
2. ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy;
3. reorganizacji zakładu pracy uniemożliwiającej kontynuowanie przygotowania zawodowego;
4. stwierdzenia nieprzydatności młodocianego do pracy, w zakresie której odbywa przygotowanie zawodowe.
Kodeks Pracy Art. 195. § 1 i Art. 196.

Uprawnienia do szkolenia

Pracodawca lub wyznaczony przez pracodawcę pracownik, który chce szkolić pracowników młodocianych, musi posiadać uprawnienia instruktora praktycznej nauki zawodu określone w rozporządzeniu MEN z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz.U z 2019 r., Nr 391).

Instruktorem praktycznej nauki zawodu może być osoba, która posiada uprawnienia pedagogiczne oraz kwalifikacje zawodowe:

ukończony kurs pedagogiczny dla instruktorów praktycznej nauki zawodu, którego program został przygotowany zgodnie z ramowym programem kursu pedagogicznego dla instruktorów praktycznej nauki zawodu, określonym w załączniku do w/w rozporządzenia, i zatwierdzony przez kuratora oświaty lub
ukończony kurs pedagogiczny, którego program został zatwierdzony przez kuratora oświaty i obejmował łącznie co najmniej 70 godzin zajęć z psychologii, pedagogiki i metodyki oraz 10 godzin praktyki metodycznej, lub
ukończony przed dniem 6 stycznia 1993 r. kurs pedagogiczny uprawniający do pełnienia funkcji instruktora praktycznej nauki zawodu, lub
przygotowanie pedagogiczne wymagane od nauczycieli, lub
kwalifikacje wymagane od nauczycieli praktycznej nauki zawodu, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela.

oraz:

tytuł zawodowy w zawodzie, którego będą nauczać, lub w zawodzie pokrewnym do zawodu, którego będą nauczać, i co najmniej trzyletni staż pracy w zawodzie, którego będą nauczać, oraz:
a) świadectwo ukończenia technikum, branżowej szkoły II stopnia, technikum uzupełniającego lub szkoły równorzędnej lub
b) świadectwo ukończenia szkoły policealnej lub dyplom ukończenia szkoły pomaturalnej lub policealnej, lub
tytuł robotnika wykwalifikowanego lub równorzędny w zawodzie, którego będą nauczać, i co najmniej czteroletni staż pracy w zawodzie, którego będą nauczać, oraz:
a) świadectwo ukończenia liceum ogólnokształcącego, liceum zawodowego, liceum technicznego, liceum profilowanego, uzupełniającego liceum ogólnokształcącego lub
b) świadectwo ukończenia technikum, branżowej szkoły II stopnia i technikum uzupełniającego, kształcących w innym zawodzie niż ten, którego będą nauczać, lub
c) świadectwo ukończenia średniego studium zawodowego, lub
dyplom ukończenia studiów:
a) na kierunku odpowiednim dla zawodu, którego będą nauczać, oraz co najmniej dwuletni staż pracy w zawodzie, którego będą nauczać, lub
b) na innym kierunku niż odpowiedni dla zawodu, którego będą nauczać, oraz co najmniej czteroletni staż pracy w zawodzie, którego będą nauczać, lub
tytuł zawodowy w zawodzie, którego będą nauczać, lub w zawodzie pokrewnym do zawodu, którego będą nauczać, i co najmniej sześcioletni staż pracy w zawodzie, którego będą nauczać, oraz świadectwo ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej lub branżowej szkoły I stopnia, lub
tytuł mistrza w zawodzie, którego będą nauczać, lub w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, którego będą nauczać.

Pomoc finansowa dla firm szkolących

Pracodawca zatrudniający młodocianego pracownika na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego ma możliwość uzyskania wsparcia finansowego w formie:

refundacji wynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom oraz składek na ubezpieczenie społeczne od refundowanych wynagrodzeń

Refundacja wypłacana jest w trakcie trwania nauki zawodu lub przyuczenia do wykonywania określonej pracy. Uzyskanie jej jest możliwe po złożeniu przez pracodawcę wniosku o zawarcie umowy w/w sprawie do centrum edukacji i pracy młodzieży OHP właściwego ze względu na miejsce odbywania przez młodocianego przygotowania zawodowego samodzielnie albo za pośrednictwem organizacji zrzeszającej pracodawców. Wniosek zawierać powinien m. in. wykaz imienny młodocianych pracowników, na których chce podpisać umowę o refundację. Do wniosku należy dołączyć oprócz dokumentów potwierdzających spełnienie wymagań zawodowych i pedagogicznych osób prowadzących przygotowanie zawodowe (oryginały lub poświadczone kopie) umów o pracę z młodocianymi, zaświadczenia lub oświadczenie o pomocy de minimis, informacje określone w przepisach o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.

Wniosek o zawarcie umowy dotyczący młodocianych, którzy dokształcają się w formach szkolnych, pracodawca lub w jego imieniu organizacja zrzeszająca pracodawców może złożyć w centrum edukacji OHP w terminie od dnia 1 stycznia do dnia 15 listopada każdego roku. Wniosek o zawarcie umowy dotyczący młodocianych, którzy nie dokształcają się w formach szkolnych lub dotyczący młodocianych, którzy kontynuują naukę zawodu u nowego pracodawcy w czasie trwania roku szkolnego, w związku z rozwiązaniem umowy w określonych w przepisach przypadkach, składa się w terminie od 1 do 20 dnia każdego miesiąca.

Pracodawca zatrudniający młodocianych może wystąpić z wnioskiem o zawarcie umowy o refundację wynagrodzeń wypłacanych młodocianym oraz składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanych wynagrodzeń, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:
- zatrudnia młodocianych w zawodach określonych w wykazie zawodów, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1482 z późn. zm.),
- pracodawca, osoba prowadząca zakład pracy w imieniu pracodawcy lub osoba zatrudniona u pracodawcy spełniają warunki do prowadzenia przygotowania zawodowego w zakresie wymagań zawodowych i pedagogicznych określonych w przepisach regulujących odbywanie przygotowania zawodowego tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28.05.1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz. U. z 2018 r. poz. 2010 z późn. zm.).
dofinansowania kosztów kształcenia
Dofinansowanie kosztów kształcenia wypłacane jest po zakończeniu przygotowania zawodowego młodocianego pracownika, które odbywało się na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, oraz jeżeli:

pracodawca lub osoba prowadząca zakład w imieniu pracodawcy albo osoba zatrudniona u pracodawcy posiada kwalifikacje wymagane do prowadzenia przygotowania zawodowego młodocianych określone w przepisach w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania;
młodociany pracownik ukończył naukę zawodu i zdał:
- w przypadku młodocianego zatrudnionego w celu przygotowania zawodowego u pracodawcy będącego rzemieślnikiem – egzamin czeladniczy zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle (Dz. U. z 2018 r. poz. 1267 i 2245 oraz z 2019 r. poz. 1495),
- w przypadku młodocianego zatrudnionego w celu przygotowania zawodowego u pracodawcy niebędącego rzemieślnikiem – egzamin zawodowy;
- młodociany pracownik ukończył przyuczenie do wykonywania określonej pracy i zdał egzamin, zgodnie z przepisami, o których mowa wyżej.

Wysokość kwoty dofinansowania kosztów kształcenia jednego młodocianego pracownika wynosi:

w przypadku nauki zawodu – do 8081 zł przy okresie kształcenia wynoszącym 36 miesięcy; jeżeli okres kształcenia jest krótszy niż 36 miesięcy, kwotę dofinansowania wypłaca się w wysokości proporcjonalnej do okresu kształcenia;
w przypadku przyuczenia do wykonywania określonej pracy – do 254 zł za każdy pełny miesiąc kształcenia.

W przypadku nauki zawodu prowadzonej w zawodach wskazanych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w prognozie, o której mowa w art. 46b ust. 1, wysokość kwoty dofinansowania kosztów kształcenia jednego młodocianego pracownika, o której mowa w ust. 2 pkt 1, wynosi do 10 000 zł.

Dofinansowanie jest przyznawane na wniosek pracodawcy złożony w terminie 3 miesięcy od dnia zdania przez młodocianego pracownika egzaminu. Do wniosku należy dołączyć kopie:

dokumentów potwierdzających spełnienie warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 ustawy,
umowy o pracę z młodocianym pracownikiem w celu przygotowania zawodowego;
dyplomu, świadectwa lub zaświadczenia potwierdzającego zdanie tego egzaminu.

Podstawa prawna:
Rozporządzenie MPiPS z dnia 25 czerwca 2014r. w sprawie refundowania ze środków Funduszu Pracy wynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom (Dz. U. poz. 865) ; Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. o Prawo oświatowe (tj. Dz.U. z 2019 r., poz. 1148 z późn. zm.)